ارتباط موثر، سنگ بنای هر رابطه سالم و موفقی است. و یکی از مهم‌ترین اجزای ارتباط موثر، توانایی خوب گوش دادن است. آیا می‌خواهید روابطتان را عمیق‌تر و معنادارتر کنید؟ یادگیری نحوه گوش دادن فعالانه، کلید این کار است.

• ✅

  حضور کامل داشته باشید:

  تلفن همراهتان را کنار بگذارید و تمام توجهتان را معطوف به فرد مقابل کنید.
• ✅

  ارتباط چشمی برقرار کنید:

  این نشان می‌دهد که به حرف‌های او اهمیت می‌دهید و درگیر صحبت هستید.
• ✅

  فعالانه گوش دهید:

  فقط منتظر نوبت خود برای صحبت کردن نباشید. واقعاً به حرف‌های طرف مقابل گوش دهید و سعی کنید احساسات و منظور او را درک کنید.
• ✅

  سوالات باز بپرسید:

  این نوع سوالات به طرف مقابل اجازه می‌دهد تا بیشتر توضیح دهد و شما را در جریان افکار و احساساتش قرار دهد. (به عنوان مثال: “می‌توانی بیشتر در این مورد توضیح دهی؟”)
• ✅

  عبارات تاییدی به کار ببرید:

  از عباراتی مانند “آهان”، “درسته” یا “متوجه‌ام” برای نشان دادن اینکه دارید گوش می‌دهید استفاده کنید.
• ✅

  احساسات طرف مقابل را منعکس کنید:

  با بیان کردن احساساتی که فکر می‌کنید طرف مقابل تجربه می‌کند، همدلی خود را نشان دهید. (به عنوان مثال: “به نظر می‌رسد خیلی ناراحت هستی. “)

• ✅

  قضاوت نکنید:

  سعی کنید بدون پیش داوری به حرف‌های طرف مقابل گوش دهید.
• ✅

  صحبت او را قطع نکنید:

  اجازه دهید طرف مقابل حرف‌هایش را کامل بزند، حتی اگر با او مخالف هستید.
• ✅

  به زبان بدن توجه کنید:

  زبان بدن (مثل حالت چهره، ژست‌ها و لحن صدا) می‌تواند اطلاعات زیادی در مورد احساسات طرف مقابل به شما بدهد.
• ✅

  به آنچه گفته نمی‌شود گوش دهید:

  گاهی اوقات مهم‌ترین پیام‌ها در بین کلمات پنهان می‌شوند.
• ✅

  صبور باشید:

  ممکن است برای طرف مقابل زمان ببرد تا احساساتش را بیان کند.

• ✅

  همدلی نشان دهید:

  سعی کنید خودتان را جای طرف مقابل بگذارید و از دیدگاه او به مسائل نگاه کنید.

• ✅

  راه حل ارائه ندهید، مگر اینکه خواسته شود:

  گاهی اوقات افراد فقط نیاز دارند کسی به حرف‌هایشان گوش دهد و همدلی نشان دهد.
• ✅

  درک کنید که گوش دادن، هدیه است:

  وقتی به کسی گوش می‌دهید، به او نشان می‌دهید که برایش ارزش قائل هستید و به او اهمیت می‌دهید.
• ✅

  از تکنیک‌های گوش دادن فعال به طور مداوم استفاده کنید:

  این مهارت نیاز به تمرین دارد.

چطور در رابطه‌تان بهتر شنونده باشید؟ 17 نکته کلیدی

1. حضور کامل داشته باشید

وقتی شریک عاطفی‌تان با شما صحبت می‌کند، تمام توجه خود را به او معطوف کنید.تلفن همراه خود را کنار بگذارید، تلویزیون را خاموش کنید و از هر چیزی که حواستان را پرت می‌کند، دوری کنید.به زبان بدن او توجه کنید و سعی کنید احساسات و منظور او را درک کنید.حضور کامل به معنای بودن در لحظه و اهمیت دادن به صحبت‌های طرف مقابل است.نگاه کردن به چشمان طرف مقابل نشان می‌دهد که به او اهمیت می‌دهید و به حرف‌هایش گوش می‌دهید.تماس چشمی برقرار کردن باعث ایجاد ارتباط قوی‌تر می‌شود.

گاهی اوقات، حتی سکوت هم می‌تواند نشان‌دهنده گوش دادن فعال باشد.

به طرف مقابل اجازه دهید حرف‌هایش را بدون وقفه بیان کند.تمرکز کنید.اجازه ندهید افکار خودتان شما را از شنیدن دقیق صحبت‌های شریک‌تان باز دارد.سعی کنید در آن لحظه فقط شنونده باشید و به فکر پاسخ دادن یا قضاوت کردن نباشید.حضور کامل به شریک عاطفی‌تان احساس ارزشمندی و شنیده شدن می‌دهد.

2. همدلی نشان دهید

وقتی همدلی نشان می‌دهید، طرف مقابل احساس می‌کند که شما واقعاً او را می‌فهمید و به او اهمیت می‌دهید. از جملاتی مانند “متوجه می‌شوم چه احساسی داری” یا “به نظر می‌رسد این موضوع برایت خیلی مهم است” استفاده کنید. سعی نکنید احساسات او را کوچک بشمارید یا انکار کنید. حتی اگر با او موافق نیستید، سعی کنید احساسات او را تایید کنید. همدلی باعث ایجاد صمیمیت و اعتماد بیشتر در رابطه می‌شود. به جای اینکه بگویید “می‌دانم چه احساسی داری”، سعی کنید با سوال پرسیدن درک خود را عمیق‌تر کنید: “آیا درست متوجه شدم که . . . ؟”

3. سوال بپرسید

پرسیدن سوال نشان می‌دهد که شما واقعاً به صحبت‌های شریک عاطفی‌تان گوش می‌دهید و می‌خواهید اطلاعات بیشتری کسب کنید. سوالات باز بپرسید که به طرف مقابل اجازه دهد بیشتر توضیح دهد. به جای سوالات بله/خیر، سوالاتی مانند “بعدش چه اتفاقی افتاد؟” یا “در مورد این موضوع چه احساسی داری؟” بپرسید. از سوال پرسیدن نترسید. حتی اگر فکر می‌کنید سوالتان احمقانه است، پرسیدن آن بهتر از سوء تفاهم است. سوال پرسیدن به طرف مقابل نشان می‌دهد که شما به او اهمیت می‌دهید و می‌خواهید او را بهتر بشناسید. به سوالات طرف مقابل هم با دقت پاسخ دهید. این یک گفتگوی دو طرفه است. سوال پرسیدن می‌تواند به حل مسائل و مشکلات کمک کند.

4. از قطع کردن صحبت خودداری کنید

قطع کردن صحبت دیگران بی‌احترامی تلقی می‌شود و نشان می‌دهد که شما به حرف‌های او اهمیت نمی‌دهید. اجازه دهید شریک عاطفی‌تان صحبت‌هایش را کامل کند، حتی اگر می‌خواهید چیزی بگویید. اگر فکر می‌کنید می‌خواهید چیزی را فراموش کنید، آن را یادداشت کنید تا بعداً به آن اشاره کنید. وقتی صحبت کسی را قطع می‌کنید، ممکن است باعث شوید او احساس کند که حرف‌هایش ارزشی ندارد. صبر و حوصله داشته باشید و به طرف مقابل احترام بگذارید. اگر اشتباهاً صحبت کسی را قطع کردید، عذرخواهی کنید و اجازه دهید او صحبتش را تمام کند. قطع کردن صحبت می‌تواند منجر به سوء تفاهم و ناراحتی شود.

5. بازخورد بدهید

وقتی شریک عاطفی‌تان صحبت می‌کند، با بهره‌گیری از زبان بدن و کلمات نشان دهید که به حرف‌های او گوش می‌دهید. سر تکان دادن، لبخند زدن و گفتن جملاتی مانند “متوجه‌ام” یا “بله” نشان می‌دهد که شما فعالانه گوش می‌دهید. بازخورد دادن به طرف مقابل احساس می‌کند که شنیده شده و فهمیده شده است. از بازخورد منفی خودداری کنید. در عوض، روی بازخورد سازنده تمرکز کنید که به حل مسائل کمک کند. بازخورد با صداقت و محترمانه بدهید. بازخورد دادن باعث ایجاد ارتباط قوی‌تر و صمیمی‌تر می‌شود.

6. قضاوت نکنید

سعی کنید در حین گوش دادن، از قضاوت کردن شریک عاطفی‌تان خودداری کنید. قضاوت کردن باعث می‌شود او احساس ناامنی کند و از صحبت کردن با شما خودداری کند. به جای قضاوت کردن، سعی کنید دیدگاه او را درک کنید. حتی اگر با نظر او موافق نیستید، سعی کنید به او احترام بگذارید. قضاوت کردن می‌تواند باعث ایجاد تنش و درگیری در رابطه شود. سعی کنید قبل از قضاوت کردن، تمام جوانب موضوع را در نظر بگیرید. قضاوت نکردن به ایجاد یک فضای امن و صمیمی در رابطه کمک می‌کند.

7. به احساسات توجه کنید

به غیر از کلماتی که شریک عاطفی‌تان استفاده می‌کند، به احساساتی که در پشت این کلمات وجود دارد نیز توجه کنید. آیا او عصبانی است؟ ناراحت است؟ خوشحال است؟ از طرف مقابل بپرسید که چه احساسی دارد. مثلاً: “به نظر می‌رسد ناراحتی، درست است؟” به احساسات طرف مقابل احترام بگذارید و سعی نکنید آنها را نادیده بگیرید یا کوچک بشمارید. توجه به احساسات باعث ایجاد ارتباط عمیق‌تر و صمیمی‌تر می‌شود.

8. صبور باشید

گاهی اوقات، شریک عاطفی‌تان ممکن است برای بیان افکار و احساسات خود به زمان بیشتری نیاز داشته باشد. صبور باشید و به او فشار نیاورید. به او اجازه دهید با سرعت خودش صحبت کند. اگر او مکث کرد، سکوت را پر نکنید. اجازه دهید او به فکر فرو رود و سپس ادامه دهد. صبر و حوصله نشان می‌دهد که شما به او اهمیت می‌دهید و برای حرف‌هایش ارزش قائل هستید. گاهی اوقات، فقط حضور شما و شنیدن او برایش کافی است. صبر کردن می‌تواند به او کمک کند تا احساس راحتی بیشتری کند و افکار و احساسات خود را به طور کامل بیان کند. صبر به تقویت رابطه و افزایش اعتماد کمک می‌کند.

9. پاسخ های متناسب بدهید

پاسخ های شما باید متناسب با صحبت های شریک عاطفی تان باشد. اگر او در مورد یک موضوع جدی صحبت می کند، با جدیت به او پاسخ دهید. اگر او شوخی می کند، با او بخندید. پاسخ های شما باید نشان دهد که شما به حرف های او گوش می دهید و احساسات او را درک می کنید. از دادن پاسخ های کلیشه ای یا بی ربط خودداری کنید. پاسخ های شما باید با صداقت و محترمانه باشد. اگر نمی دانید چه بگویید، به جای دادن یک پاسخ نامناسب، با صداقت بگویید که نمی دانید. پاسخ های متناسب به ایجاد ارتباط قوی تر و صمیمی تر کمک می کند. پاسخ ندادن در واقع نوعی پاسخ است. اگر واقعا نمی دانید چه بگویید، گفتن این موضوع بهتر از ندادن هیچ پاسخی است.

10. از زبان بدن استفاده کنید

زبان بدن شما می‌تواند نشان دهد که آیا به صحبت های شریک عاطفی تان گوش می دهید یا نه.مثلا به طرف او متمایل شوید، تماس چشمی برقرار کنید و سر خود را تکان دهید تا نشان دهید که متوجه شده اید.از انجام کارهایی که نشان می دهد حواستان پرت است، مانند بازی کردن با موهایتان یا نگاه کردن به اطراف، خودداری کنید.زبان بدن مثبت می‌تواند به شریک عاطفی تان احساس کند که شنیده می شود و مورد توجه قرار می گیرد.زبان بدن منفی می‌تواند باعث شود او احساس کند که شما به او اهمیت نمی دهید یا به حرف هایش گوش نمی دهید.

به زبان بدن خود آگاه باشید و سعی کنید از آن برای نشان دادن توجه و همدلی استفاده کنید.

به زبان بدن شریک عاطفی تان نیز توجه کنید.زبان بدن او می‌تواند اطلاعات زیادی در مورد احساساتش به شما بدهد.زبان بدن ابزاری قدرتمند برای ارتباط است.

11. حواس‌پرتی‌ها را حذف کنید

هنگامی که شریک عاطفی‌تان با شما صحبت می‌کند، محیطی آرام و بدون حواس‌پرتی ایجاد کنید.تلویزیون را خاموش کنید، تلفن همراه خود را کنار بگذارید و از هر چیزی که ممکن است حواستان را پرت کند، دوری کنید.حتی اگر کار مهمی دارید، به شریک عاطفی‌تان بگویید که به او نیاز دارید و بعداً به کارتان برمی‌گردید.اهمیت دادن به صحبت‌های شریک عاطفی‌تان نشان می‌دهد که او برای شما مهم است.حواس‌پرتی‌ها می‌توانند مانع از این شوند که شما به طور کامل به حرف‌های شریک عاطفی‌تان گوش دهید.

ایجاد یک محیط آرام و بدون حواس‌پرتی به هر دوی شما کمک می‌کند تا بهتر با هم ارتباط برقرار کنید.

گاهی اوقات، بهترین راه برای نشان دادن اینکه به شریک عاطفی‌تان اهمیت می‌دهید، این است که تمام توجه خود را به او معطوف کنید.حتی حیوانات خانگی هم می‌توانند در هنگام یک گفتگوی مهم حواس پرتی ایجاد کنند.

12. انتقاد نکنید

در طول یک گفتگو، از انتقاد کردن از شریک عاطفی‌تان خودداری کنید. انتقاد کردن باعث می‌شود او احساس ناامنی و دفاعی کند و از صحبت کردن با شما خودداری کند. به جای انتقاد کردن، سعی کنید به دنبال راه حل باشید. اگر مشکلی وجود دارد، به جای سرزنش کردن، با هم برای حل آن تلاش کنید. انتقاد کردن می‌تواند باعث ایجاد تنش و درگیری در رابطه شود. به جای اینکه بگویید “تو همیشه این کار را انجام می‌دهی”، سعی کنید بگویید “من احساس می‌کنم وقتی این کار را انجام می‌دهی، ناراحت می‌شوم. ” انتقاد کردن باعث تخریب اعتماد و صمیمیت می‌شود. به جای انتقاد، قدردانی کنید.

13. حافظه خود را آزمایش نکنید

هنگامی که شریک عاطفی‌تان در حال صحبت است، سعی نکنید به خاطر بسپارید که دقیقا چه چیزی گفته است. تمرکز خود را بر روی درک کلی پیام او بگذارید. اگر نگران این هستید که چیزی را فراموش کنید، می‌توانید یادداشت بردارید. تلاش برای به خاطر سپردن تمام جزئیات می‌تواند حواستان را پرت کند و مانع از این شود که به طور کامل به حرف‌های شریک عاطفی‌تان گوش دهید. درک کلی پیام از به خاطر سپردن تک تک کلمات مهم‌تر است. به جای تلاش برای به خاطر سپردن، سعی کنید به احساسات و منظور اصلی شریک عاطفی‌تان توجه کنید. بعد از گفتگو، می‌توانید نکات کلیدی را مرور کنید.

14. پاسخ از پیش تعیین شده ندهید

قبل از اینکه شریک عاطفی‌تان صحبت‌هایش را به پایان برساند، پاسخ از پیش تعیین شده ندهید. این نشان می‌دهد که شما به حرف‌های او گوش نمی‌دهید و فقط منتظر فرصتی هستید تا صحبت کنید. به حرف‌های او گوش دهید و سپس با توجه به آنچه شنیده‌اید، پاسخ دهید. پاسخ‌های از پیش تعیین شده می‌تواند نشان دهد که شما به شریک عاطفی‌تان احترام نمی‌گذارید. صبر کنید تا او صحبت‌هایش را تمام کند و سپس با دقت و توجه به او پاسخ دهید. حتی اگر می‌دانید او چه می‌خواهد بگوید، اجازه دهید حرف‌هایش را کامل کند. پاسخ‌های از پیش تعیین شده می‌تواند باعث ایجاد سوء تفاهم و ناراحتی شود. شنونده‌ای فعال باشید و به او نشان دهید که به حرف‌هایش اهمیت می‌دهید.

15. لحن صدای خود را کنترل کنید

لحن صدای شما می‌تواند تاثیر زیادی بر روی نحوه دریافت پیام شما داشته باشد. سعی کنید با لحنی آرام و مهربان صحبت کنید. از صحبت کردن با لحن تند، تحقیر آمیز یا عصبانی خودداری کنید. لحن صدای شما باید نشان دهد که به شریک عاطفی تان احترام می گذارید و به حرف هایش گوش می دهید. حتی اگر با نظر او موافق نیستید، می‌توانید با لحنی محترمانه با او صحبت کنید. به لحن صدای شریک عاطفی تان نیز توجه کنید. لحن صدای او می‌تواند اطلاعات زیادی در مورد احساساتش به شما بدهد. لحن صدای آرام و مهربان به ایجاد یک فضای امن و صمیمی در رابطه کمک می کند. قبل از صحبت کردن، به لحن صدای خود فکر کنید.

16. با دقت انتخاب کنید چه چیزی را به اشتراک بگذارید

از به اشتراک گذاشتن اطلاعات بیش از حد شخصی یا نامربوط خودداری کنید. تعادل مناسب بین گوش دادن و به اشتراک گذاشتن، یک گفتگوی سالم و سازنده را ایجاد می کند. اگر مطمئن نیستید که چیزی را به اشتراک بگذارید یا نه، از خودتان بپرسید که آیا این اطلاعات به گفتگو کمک می کند یا خیر. به اشتراک گذاشتن تجربیات و دیدگاه هایتان می‌تواند به تعمیق ارتباط شما با شریک عاطفی تان کمک کند. خودتان باشید، اما به نیازهای شریک عاطفی‌تان نیز توجه کنید.

17. تمرین کنید

گوش دادن فعال یک مهارت است که نیاز به تمرین دارد. هر چه بیشتر تمرین کنید، بهتر می‌شوید. از شریک عاطفی‌تان بخواهید که به شما بازخورد بدهد. از او بپرسید که آیا فکر می‌کند شما شنونده خوبی هستید یا نه. به بازخورد او توجه کنید و سعی کنید نقاط ضعف خود را بهتر کنید. با صبر و حوصله و تمرین، می‌توانید به یک شنونده عالی تبدیل شوید. بهبود مهارت‌های شنیداری‌تان نه تنها به رابطه‌تان کمک می‌کند، بلکه در تمام جنبه‌های زندگی‌تان نیز مفید خواهد بود. گوش دادن فعال یک سرمایه‌گذاری ارزشمند در رابطه‌تان است.